Systeemdenken
in de praktijk
     

Wat is het niet…

Wat is het wel…

 triadeabcde-0808
  • Zoeken naar de oorzaak voor het probleem
  • Patronen zichtbaar maken
  • Een antwoord vinden op de schuldvraag
  • Ontschuldigen door oog te hebben voor legitieme bedoelingen en hun ongewenste effecten
  • De last verplaatsen: ‘anderen moeten iets gaan doen’
  • Deel zijn van het geheel: ‘hoe draagt wat ik doe bij aan waar we nu in beland zijn?’
  • Streven naar consensus
  • Ruimte maken voor verschil
  • Bedenken van de oplossing
  • Experimenteren met wat nu en morgen werkt voor het systeem als geheel
  • Uniform en planmatig veranderen
  • Veranderen op menselijke maat, met oog voor relaties tussen mensen met een naam en een gezicht
  • Veranderen met behoud van eigen frame
  • Veranderen door het creëren van een nieuw verhaal
  • De wijsheid moet van buiten komen
  • De wijsheid zit in het systeem zelf

 

Systeemdenken weerstaat onze neiging tot utopisch denken en erkent de beperkingen van wat maakbaar is. Bij elk vraagstuk kijkt het systeemdenken naar de context, naar de werking van de bestaande structuren en naar het sociale weefsel. Bovendien kijkt het naar de onderlinge samenhang van deze drie. Daarmee is systeemdenken gericht op het leren hanteren van complexiteit en op het creëren van verbinding tussen verschillen.

De kortste afstand is voor de systeemdenker niet een rechte lijn tussen A en B, maar een slimme interventie die het patroon doorbreekt waarin A en B elkaar gevangen houden.